Sorunu sor hemen cevaplansın.
Anayasa Mahkemesi Nedir
Anayasa Yargısı
Anayasa Yargısında, Anayasa Mahkemesi görev yapmaktadır. Anayasa Mahkemesi onbir asıl ve dört yedek üyeden oluşur. Asıl üyelerin ikisi Yargıtay, ikisi Danıştay, birer tanesi de Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, Askeri Yargıtay ve Sayıştay Genel Kurullarının kendi üyeleri arasından gösterdiği üçer aday içinden; bir tanesi Yükseköğretim Kurulunun göstereceği üç aday içinden Cumhurbaşkanı tarafından seçilir. Cumhurbaşkanı üç asıl üyeyi de üst kademe yöneticiler ile avukatlar arasından seçer. Yedek üyeler, Yargıtay, Danıştay, Yükseköğretim Kurulu tarafından gösterilen adaylar arasından seçilir. Bir yedek üye ise Cumhurbaşkanınca doğrudan seçilir.
Yükseköğretim kurumları öğretim üyeleri ile üst düzey yöneticileri ve avukatların Anayasa Makemesi'ne asıl veya yedek üye seçilebilmeleri için, kırk yaşını doldurmuş en az 15 yıl öğretim üyesi, avukat veya kamu hizmeti görevlisi olarak çalışmış olmaları gerekmektedir.
Anayasa Mahkemesinin Görevleri
İptal Davası
Anayasa Mahkemesi, kanunların, kanun hükmünde kararnamelerin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımından uygunluğunu denetler. Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denetler. Ancak olağanüstü hallerde, sıkıyönetim ve savaş hallerinde çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerin şekil ve esas bakımından Anayasaya aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'nde dava açılamaz. Anayasanın 148. maddesindeki bu hüküm, hukuk devleti ilkesine açıkça aykırıdır. Ayrıca bu dönemlerde TBMM tarafından çıkarılan kanunlara karşı yargı yolu açıkken;yürütme organının çıkardığı kanun hükmünde kararnamelere yargı yolunu kapatmak, kuvvetler ayrılığı ilkesiyle de bağdaşmamaktadır. Yürütmeye böylesine bir üstünlük tanınmasını gerektirecek herhangi bir Anayasal esas mevcut değildir.
Anayasa Mahkemesi’nde doğrudan doğruya iptal davası açma hakkı, Cumhurbaşkanı'na, iktidar ve anamuhalefet partisi meclis grupları ile TBMM üye tamsayısının en az beşte biri tutarındaki üyelere aittir. İktidarda birden fazla siyasi partinin bulunması halinde, iktidar partilerinin dava açma hakkını en fazla üyeye sahip olan parti kullanır.
Anayasaya Aykırılığın Diğer Mahkemelerde İleri Sürülmesi
Mahkemelerde görülmekte olan bir davada, mahkeme uygulanacak bir kanun veya kanun hükmünde kararname hükmünü Anayasaya aykırı bulursa ya da taraflardan birinin Anayasaya aykırılık itirazının ciddi olduğu kanısına varırsa, Anayasa Mahkemesi’ne başvurabilir. Anayasa Mahkemesi işin kendisine gelişinden başlamak üzere beş ay içinde kararını verir ve açıklar. Bu süre içinde karar verilmezse mahkeme, davayı yürürlükteki kanun hükümlerine göre sonuçlandırır.
Yüce Divan
Anayasa Mahkemesi, Cumhurbaşkanı'nı, Bakanlar Kurulu üyelerini, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Başkan ve üyelerini, Başsavcılarını, Cumhuriyet Başsavcı vekilini, Hakimler ve Savcılar Kurulu ve Sayıştay Başkan ve üyelerini görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan sıfatıyla yargılar.
Milletvekilliğinin Düşmesine ve Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılmasına Yapılan İtirazlar
Daha önce görüldüğü gibi, Anayasa Mahkemesi, milletvekilliğinin düşmesine ve yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin Türkiye Büyük Millet Meclisi kararlarına karşı yapılan itirazları sonuçlandırır.
Parti Kapatma Davaları
Siyasal partilerin demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez unsurları olması. bu kurumların denetimine özen göstermeyi gerektirmektedir. Bu sebeple, siyasal partilerin kapatılmalarına ilişkin davalar, Anayasa Mahkemesi’nde görülmektedir. Ayrıca siyasal partilerin gelir ve giderlerinin yasalara uygunluğunun denetimi de Anayasa Mahkemesi’nce yapılmaktadır.
Tarih: 2014-02-21 22:00:00 Kategori: Edebiyat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.